نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیده مهنا سیدآقایی رضایی ¹
• فرزاد بالو ²

¹ گروه زبان روسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

² گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

لِف تالستوی، فیلسوف، متفکر دینی و نویسندۀ روسی، از چهره‌های شاخص در ادبیات داستانی جهان است. او در آفرینش آثار خود از دستاوردهای فرهنگی ملل مختلف، به‌ویژه مشرق‌زمین و آموزه‌های اسلامی بهره گرفت. از آن جمله پرسشی که پژوهش حاضر دنبال می‌کند و آن تأثیرپذیری تالستوی در آفرینش داستان «پسرخوانده» از داستان قرآنی «موسی و خضر» است. ما در این پژوهش می‌کوشیم با روش توصیفی – تطبیقی پاسخ درخوری به این پرسش دهیم. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد تالستوی در خلق داستان معروف «پسرخوانده»، از داستان قرآنی «موسی و خضر» تأثیرپذیرفته است و میان این دو داستان چه از جهت ساختاری و چه محتوایی شباهت‌های عمده‌ای به چشم می-خورد: در هر دو داستان شخصیت‌های اصلی نمادین هستند و در نقش مرشد (پدرخوانده، تارک دنیا/ خدا، خضر) و مرید (پسرخوانده/ موسی) ظاهر می‌شوند و خواننده شاهد درآمدی تمثیلی بر متن اصلی داستان‌ها و رویدادهای سه‌گانه-ای است که در ظاهر ناعادلانه و غیراخلاقی هستند و اعتراض پسرخوانده/ موسی را به همراه دارند، اما با رمزگشایی پدرخوانده/ خضر حقیقت نهفته در ورای این رویدادها آشکار می‌شود و این‌چنین به مخاطبین خود می‌آموزند که انسان آگاه به مقدرات الهی نیست، بنابراین نباید در جایگاه خدایی بنشیند و قضاوت کند و در جریان طبیعی حوادث دست برد، بلکه باید به خدا توکل کرده و تسلیم تقدیر الهی باشد.

کلیدواژه‌ها

• تالستوی
• پدرخوانده و پسرخوانده
• موسی و خضر
• قرآن

موضوعات

• مطالعات تطبیقی عرفانی

عنوان مقاله [English]

A Comparative Approach to the Quranic story “Moses and Khidr" and Tolstoy's “The Godson” story

نویسندگان [English]

• Seyede Mohana Seyedaghaie Rezaie ¹
• FARZAD BALOO ²

¹ Department of Russian Language, ,Faculty of Humanities and Social Sciences University of Mazandaran Babolsar- Iran

² Department of English Language and Literature- Faculty of Humanities and Social Sciences- University of Mazandaran- Babolsar- Iran

چکیده [English]

Lev Tolstoy, the Russian philosopher, religious thinker, and writer, is one of the leading figures in world fiction. In creating his works, he used the cultural achievements of different nations, especially the Orient and Islamic teachings. One of the questions that the present study pursues is that of Tolstoy's influence in creating the story of the "Godson" from the Quranic story "Moses and Khidr". In this research, we try to provide an appropriate answer to this question with a descriptive-comparative method. The results of the research show that Tolstoy was influenced by a story from the Qur'an called "Moses and Khidr" in creating the famous story of "The GodsonS". We show that there are major similarities between the two stories, both in terms of structure and content: In both stories, the main characters are symbolic and appear in the role of the mentor (godfather, forsaken / God, Khidr) and the disciple (godson/ Moses). at the same time, we witness an allegorical introduction to the main text of the three stories and events. They are some who are seemingly unjust and immoral and have the objection of the adopted son / Moses, but by deciphering the godfather / Khidr, the truth behind these events is revealed and thus they teach their audience that the human being is not conscious of Will of God, so he should not sit in the position of God and judge and interfere in the natural course of events, but should trust in God and submit to divine destiny.

کلیدواژه‌ها [English]

• Tolstoy
• The Godson
• Moses and Khidr
• Quran