علی محمد موذنی؛ مجید منصوری
دوره 5، شماره 3 ، پاییز و زمستان 1390، ، صفحه 21-32
چکیده
مَثَلهای بسیاری در زبان فارسی وجود دارد که هنوز در معنای اصلی و نیز در صورت نوشتاری آنها شک و تردید وجود دارد. از آنجا که اغلبِ مَثَلها از طریق دهان به دهان و بصورت شفاهی به نسلهای بعدی انتقال یافته و بیشتر، جنبه کنایی آنها مورد توجه بوده است، در برخی موارد، جنبههای حقیقی و معنایی و حتّی صورت صحیح ملفوظ و نوشتاری آنها دچار تحریف ...
بیشتر
مَثَلهای بسیاری در زبان فارسی وجود دارد که هنوز در معنای اصلی و نیز در صورت نوشتاری آنها شک و تردید وجود دارد. از آنجا که اغلبِ مَثَلها از طریق دهان به دهان و بصورت شفاهی به نسلهای بعدی انتقال یافته و بیشتر، جنبه کنایی آنها مورد توجه بوده است، در برخی موارد، جنبههای حقیقی و معنایی و حتّی صورت صحیح ملفوظ و نوشتاری آنها دچار تحریف و دگرگونی شده است. یکی از این امثال، مَثَل: «پیش قاضی و معلّق بازی؟!» است که هرچند مفهوم کنایی آن باقی مانده؛ لیکن صورت صحیح نوشتاری و ملفوظ و معنای حقیقی آن دچار تغییر و دگرگونی شده است. در این مقاله سعی شده است، با توجه به سایر روایاتی که از این مَثَل باقی مانده و با تکیه بر شواهدی که از متون نظم و نثر فارسی یافت میشود، صورت درستِ نوشتاری و معنی حقیقی آن بازیابی شود.